Ujęcie "Krakus"

RABCZAŃSKIE BOGACTWO BIJĄCE Z GŁĘBI ZIEMI

“W soli musi być coś osobliwe świętego:
jest w naszych łzach i oceanie”
/Khalil Gidran/

Na terenie Rabki od niepamiętnych czasów biły zdroje wody słonej, które wraz zwiększonym zapotrzebowaniem zostały ujęte w studnie lub wykonano w jej poszukiwaniu odwierty. Obecnie na terenie Rabki prowadzi się eksploatację wody leczniczej z pięciu ujęć i jednej studni.

Z cyklu “Rabczańskie Ujęcia” prezentujemy ujęcie “Krakus”.

Ujęcie „Krakus” - to najstarsze czynne na terenie Rabki - Zdroju ujęcie wody leczniczej. Jako datę wykonania przyjmuje się lata 1855 – 1864 kiedy to powstawały pierwsze zalążki Uzdrowiska Rabka. Ujęcie „Krakus” to 19 metrowa studnia obudowana betonowymi kręgami, której historia prawdopodobnie jest o wiele dłuższa, gdyż mogła być wykonana w miejscu znacznie starszych szybów i studni powstałych w celu ujmowania naturalnych wypływów (XIII wiek) bądź poszukiwania soli o których wzmianki pochodzą z XVI wieku. Woda lecznicza pozyskiwana była przez miejscową ludność w celu warzenia soli co w roku 1813 przez władze austriackie uznane zostało jako łamanie monopolu solnego i konkurencję dla kopalń w Bochni i Wieliczce. Wprowadzono zakaz wykorzystywania wód leczniczych, a źródło zostało świadomie zniszczone, zasypane kamieniem i drewnem. W roku 1855 rozpoczęta została odbudowa studni mająca na celu zbadanie rabczańskich źródeł a zakończona w 1864 roku wraz z otwarciem uzdrowiska. Najprawdopodobniej to w tym czasie utrwaliła się nazwa ujęcie „Krakusa”, od pochodzenia osoby (przybyła do Rabki z Krakowa) która brała czynny udział przy pracach mających na celu odbudowanie ujęcia. Pierwotnie ujęcie obudowane było 10 m strzelistą drewnianą wieżyczką jak większość rabczańskich ujęć w tym czasie. Aktualnie ujęcie obudowane jest ośmiokątnym przeszklonym pawilonem.

To właśnie wokół ujęcia „Krakus” budowała się historia lecznictwa uzdrowiskowego Rabki, w drugiej połowie XIX wieku. Na przeciwko ujęcia powstał zakład kąpielowy oraz pijalnia, natomiast w roku 1985 oddany został do użytku Zakład Przyrodoleczniczy (obecnie Centrum Zdrowia i Urody). Na potrzeby lecznictwa uzdrowiskowego eksploatacja wody leczniczej ze studni “Krakus” trwa nieprzerwanie od ponad 150 lat i cechuje się niezmiennym i stałym składem chemicznym o sumie rozpuszczonych składników stałych wahającej się od 19,9 g/dm3 do 23,9 g/dm3. Woda lecznicza z ujęcia „Krakus” jest butelkowana pod nazwą „Rabczańska Solanka” Od kilku lat jest wykorzystywana nie tylko do leczenia, ale i upiększania – na jej bazie produkowane są naturalne kosmetyki.

Sklep internetowy:
www.sklep.uzdrowisko-rabka.pl

                                                                                                                     Mariusz Zając

                                                                                                 Uzdrowiskowy Zakład Górniczy Rabka - Zdrój